Muzeum zaprasza

11 kwietnia 2019 roku, siedziba MZZ, godz. 16.00, wstęp wolny.

Ks. Leon Pellowski urodził się 13 kwietnia 1869 r. w Kościerzynie w rodzinie Ignacego i Anny z Pianowskich. Ojciec przyszłego księdza był nauczycielem. 12 maja 1903 r. otrzymał „kanoniczną instytucyę* na probostwo w Złotowie”. Niespełna 5-tysięczne wtedy miasteczko na Pojezierzu Krajeńskim urzekło ks. Pellowskiego malowniczością położenia i bogactwem dziejów. Niezwłocznie po przybyciu do Złotowa podjął się organizacji polskiego czytelnictwa pod egidą Towarzystwa Czytelni Ludowych. W 1904 r. został dyrektorem Banku Ludowego, ważnej instytucji wspierającej polskich rolników i przedsiębiorców w walce z szalejącą wtedy Hakatą. W 1905 r. wstąpił do Towarzystwa Naukowego w Toruniu i patriotycznego Stowarzyszenia „Straż”. W latach 1906-07 kierował powiatowym komitetem strajku szkolnego. 
Czasem intensywnej działalności patriotycznej były lata 1918-20. Ks. Leon wraz ze swoim imiennikiem wikarym ks. Kozłowskim włączył się do organizowania przyszłej polskiej administracji i szkolnictwa. Został prezesem Rady Ludowej, zalążka rodzimej władzy. W grudniu reprezentował ziemię złotowską na Polskim Sejmie Dzielnicowym w Poznaniu. Przemawiał na wiecach patriotycznych, agitował za przyłączeniem Złotowa do Polski, zbierał podatek narodowy. 
Niestety, decyzją traktatu wersalskiego miasto pozostało po stronie niemieckiej, a kapłanów zmuszono do wyjazdu z Niemiec. Proboszcza, który wycisnął piętno na swojej dziedzinie duszpasterskiej, żegnano z żalem. Pamięć o duszpasterzu trwa w Złotowie do tej pory, czego materialnym śladem jest nadanie jego imienia jednej z ulic. 
19 grudnia 1921 r. ks. Pellowski zamieszkał w Dźwierznie koło Chełmży, gdzie objął parafię pod takim samym jak złotowska wezwaniem: Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny.  4 czerwca 1948 r., zakończył pracowite życie w 55. roku kapłaństwa. Spoczął obok swoich poprzedników przy prastarej świątyni w Dźwierznie.

(skrót z http://www.niedziela.pl)

Tekst z MZZ:

Ksiądz Leon Pellowski trafił do Złotowa (wówczas Flatow) 12 maja 1903 roku. „Pracował w polskich organizacjach społecznych, należał do Towarzystwa Naukowego w Toruniu. W powiecie złotowskim organizował polskie czytelnictwo, kierował Powiatowym Komitetem Strajkowym (1906-7), działał w polskim ruchu wyborczym i kandydował na posła do parlamentu niemieckiego (1912). Jako prezes Powiatowej Rady Ludowej i delegat brał udział w Sejmie Dzielnicowym w Poznaniu (3-5.12.1918). Był również organizatorem przygotowań powstańczych w Wielkopolsce, należał do Komitetu Narodowego po Prawym Brzegu Łaby z siedzibą w Berlinie. Gdy Złotów został po stronie niemieckiej, został wydalony wraz z wikarym księdzem Leonem Kozłowskim z terenu Rzeszy Niemieckiej, co świadczyło o jego roli, jaką odegrał na terenie Złotowszczyzny w walce o utrzymanie ducha narodowego ludu polskiego.” [Henryk Mross „Słownik biograficzny kapłanów Diecezji Chełmińskiej...”]

„Ksiądz Leon był też entuzjastą techniki. Budował modele parowozów i wagonów, skonstruował nawet łódź motorową. W rodzinie powtarzano niepotwierdzoną jednak żadnymi dowodami informację, że samochodem własnej roboty wybrał się w podróż do Paryża. W II Rzeczpospolitej był proboszczem w Dźwierznie koło Chełmży, a w 1939 roku mściwi Niemcy zamknęli go w obozie Stutthof, skąd rodzinie udało się go wyciągnąć za potężną łapówkę. Zmarł w roku 1948.” [Marek Ponikowski „Sto lat temu w Złotowie…” w „Dziennik Bałtycki”]