Pierwszy Dzień Wiosny z Muzeum Ziemi Złotowskiej

21.03.2019 r. (czwartek), godz. 10.00

Złotów, ul. Bolesława Krzywoustego 7

Muzeum Ziemi Złotowskiej zaprasza w dniu 21.03.2019 r. o godz. 10.00 na uroczyste odsłonięcie tablicy pamiątkowej Emilii Chłapowskiej. Tablica z wizerunkiem Podporucznik zostanie umieszczona na budynku, w którym spędziła ostatnie lata swojego życia, dawniej ul. Niecała 4, obecnie ul. Bolesława Krzywoustego 7.

Chłapowska Emilia urodziła się 1.07.1887 r. w rodzinie ziemiańskiej Tadeusza Sczanieckiego i Felicji Czarneckiej w Michorzewie, pow. Nowy Tomyśl. Pasją Emilii była działalność społeczna i charytatywna. W 1918 roku została wybrana i uczestniczyła, jako nieliczna reprezentantka kobiet, w obradach Sejmu Dzielnicowego w Poznaniu. Brała czynny udział w organizowaniu oddziałów powstańczych w Wyrzysku, werbowała żołnierzy do walk powstańczych, organizowała kuchnie polowe dla powstańców i jako sanitariuszka brała czynny udział w walkach pod Wysoką.

W listopadzie 1937 roku nadano Emilii Chłapowskiej Złoty Krzyż Zasługi. W 1958 roku została odznaczona Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym, a w 1972 roku Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski oraz mianowana na stopień podporucznika. Należała do Związku Bojowników o Wolność i Demokrację. Po 1947 roku zamieszkała w Złotowie. Była na rencie. Zmarła w Złotowie 12.02.1974 roku. Została pochowana w skromnym grobowcu, obok męża, na cmentarzu parafialnym w Gleśnie.

WYKŁAD

dr hab. Dorota Angutek

Strój krajniacki a strój krajeński – tradycja ludowa a tradycja wytworzona

21 marca 2019 (czwartek), godz. 17.00

Strój ludowy określany jako „krajniacki” był strojem noszonym przez Krajniaków głównie na wsi w XIX wieku. Natomiast strój „krajeński” jest zakładany współcześnie przez Krajniaków. Aczkolwiek ma także historyczne, ludowe pochodzenie. Oba rodzaje strojów zasadniczo różnią się kolorystyką i fasonem. Pierwszy z wymienionych, strój kobiecy w XIX i na początku XX w. był utrzymany głównie w tonacjach od ceglasto-czerwonej do fioletowej i brązowej, drugi w barwach chabrowych. Również stroje ślubne były odmienne w poszczególnych częściach Krajny. Dorota Angutek dokonała podziału stroju naszego regionu na strój krajniacki i krajeński.

Chabrowa kolorystyka stroju nie jest nowa na Krajnie, bowiem już w XVII wieku kobiety wiejskie ubierały się na niebiesko. Był to bardzo powszechny strój na wielu wsiach całej Polski w XVII i XVIII w. Miejscami przetrwał on na Krajnie, aż do momentu jego upowszechnienia przed i po II wojnie światowej. Współcześnie Krajniacy upodobali sobie ten kolor. Ujednolicili i upowszechnili strój kobiecy i męski o takiej barwie na całej Krajnie. Choć w XIX w. był dość rzadko spotykanym wariantem, reliktem odległej przeszłości. Jednak jest to strój całkowicie uprawniony do tego, by nazywać i prezentować go jako krajeński, w odróżnieniu od typowego ludowego stroju z XIX wieku.

Dorota Angutek – dr hab. w zakresie kulturoznawstwa; etnolog. Pracuje w Instytucie Socjologii Uniwersytetu Zielonogórskiego. Zainteresowania partycypacją kulturową, współczesnymi kierunkami teoretycznymi, antropologią zmysłów, antropologią krajobrazu, antropologią historyczną, ostatnio tradycjami wytworzonymi (wynalezionymi) oraz kulturą ludową i wytworzoną Krajny. E-mail: [email protected]