W wigilię Uroczystości Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny, 7 grudnia 2019 r. ks. Bartłomiej Brzeziński, wikariusz parafii pw św. Piotra i Pawła Apostołów w Złotowie pobłogosławił krzyż przy cmentarzu w Zalesiu, gdzie spoczywa około 291 osób.
Wszelkie informacje dotyczące tego cmentarza pochodzą od Delegatury Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Pile.
Cmentarz powstał około połowy XIX wieku. Był on początkowo cmentarzem tylko dla katolików, a później ( od około początku XX wieku ) dla ewangelików.
Jego położenie można określić jako teren za dzisiejszą Społeczną Szkołą Podstawową. Najstarsze nagrobki na tym cmentarzu pochodzą z lat: 1857; 1882; 1886; 1891; 1900; 1904; 1907; 1930; 1933.
Niestety, prawie wszystkie ogrodzenia metalowe nagrobków na tym cmentarzu zostały rozkradzione, a cmentarz jest w większości zarośnięty.
Zachowało się kilka nagrobków z czego wiadomo o trzech – kto jest tam pochowany. Pierwszym jest grób PAULINE NEUJALIE z domu GRULILKE( ur. 2.08.1878, zm. 28.12.1907). Warto nadmienić, że na nagrobkach kobiet używano dodatkowo skrótu GEB. – od GEBORENE- urodzona, chodzi o nazwisko panieńskie. Drugim (prawdopodobnie) jest OTTILIE NEUJALIE ( ur. 28.11.1872, zm. 24.02.1907). Trzeci to grób CHARLOTTE EICHELBERG z domu MURN
( ur. 1793, zm.04.06.1857) oraz EMILIE MEYEN
( ur.04.11.1853 zm. 05.09.1857).
Informacje pochodzą z żeliwnej tablicy umieszczonej na pozostałościach ogrodzenia mogiły. W przypadku tej tablicy pojawia się skrót GEST.D.- GESTORBEN DEN- zmarła … ( data)
Autor posiada jeszcze informacje o jednej tablicy nagrobnej, która znajduje się na gospodarstwie jednej rodziny. Tablica pochodzi z nagrobka rodziny WOJAHN- FRIEDRICH’A ( ur. 31.12.1848 zm. 24.01..1923) i EMILIE z domu DAVIED( ur. 22.10.1854, zm. 18.05.1921). Napis na tablicy rozpoczyna się od słów : HIER RUHEN IN GOTT- tu spoczywa w Bogu.
Pozostałe mogiły widać przez tzw. betonowe skrzynki lub są niewidoczne. Cmentarz sięgał kiedyś do terenów szkoły. Niestety ziemia z terenów cmentarza w czasach komunistycznych została częściowo użyta pod budowę okolicznych dróg i domostw między innymi w Annopolu, Bartoszkowie, Pieczynku czy Zalesiu wybudowanie. W intencji tych zmarłych ks. Bartłomiej Brzeziński odprawił Mszę Świętą w kościele filialnym w Zalesiu w listopadzie 2018 roku. Życzeniem autora pozostaje, by kiedyś ten cmentarz został całkowicie uporządkowany.
- Opracował ks. Bartłomiej Brzeziński
Serdeczne podziękowania kieruję do osób, które pomogły w porządkowaniu cmentarza oraz tym, którzy pomogli przygotować poczęstunek dla zaproszonych gości i mieszkańców.
- sołtys Alicja Bulawa
Sołectwo Zalesie
Foto: Eliza Lenartowicz i Sołectwo Zalesie
Napisz komentarz
Komentarze